بررسی عناصر داستانی «زقاق المدق» نجیب محفوظ

گزینش واژگان و عبارات در داستان و چیدمان آنها در کنار هم، با استفاده از عناصر فنی داستان نویسی و به کارگیری سبک و اسلوبی خاص و به وسیله شخصیت هایی که حوادث داستان توسط آنها به پیش می رود، کاری هدفمند است که اصولا به وسیله نویسندگانی صورت می گیرد که با این عناصر آشنایی کامل داشته باشند. بر این اساس بررسی عناصر فنی داستان، اخیراً مورد توجه بسیاری از ادیبان و نویسندگان قرار گرفته است. با توجه به این امر، پژوهش حاضر، می کوشد به تحلیل و بررسی عناصر فنی به کار رفته در «زقاق المدق» نجیب محفوظ بپردازد. در راستای تحریر این رساله، تلاش خواهیم کرد این عناصر را به تصویر بکشیم ، تا این گونه خواننده هم با این عناصر و هم با طرز تفکر نویسنده آشنا شده و در عین حال داستان برایش جالب تر و جذاب تر جلوه نماید. پس برای نیل به این هدف در خلال این پروژه به سیر تکوین و تکامل داستان و تطور آن در طول تاریخ اشاره کرده و سپس زندگی نجیب محفوظ و اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی مصر در زمان او را تحلیل نموده تا تأثیر این اوضاع را بر افکار این نویسنده ی بزرگ در تألیف رمان «زقاق المدق» نشان دهیم. و متعاقباً به بررسی عناصر فنی رمان «زقاق المدق» پرداخته و عناصری همچون شخصیت، عاطفه، گفت وگو، کشمکش، سبک و اسلوب و... که در این اثر جلوه ی بیشتری دارند، را با ذکر نمونه هایی مفصلاً بررسی نموده و در پایان نیز به نتایجی کلی از مباحث ذکر شده خواهیم رسید. امید است که این رساله بتواند در تجزیه و تحلیل افکار نویسنده، نقش پررنگی ایفا کرده و در جذب خوانندگان رمان تأثیر شایانی داشته باشد.